استان قزوین یکی از استانهای ایران که مرکزآن شهر قزوین میباشد.استان قزوین تا سال ۱۳۷۳ جز استان زنجان بود ، در این سال از استان زنجان جدا شده و به استان تهران ملحق گردید . درسال ۱۳۷۶ هم از استان تهران جدا شده و به همراه شهرتاکستان از استان زنجان تشکیل استان تازه‌ای به نام استان قزوین را داد.
استان قزوین از شمال به استانهای گیلان و مازندران، از غرب به استانهای همدان و زنجان، از جنوب به استان مرکزی و از شرق با استان های تهران و البرز محدود می شود.
از شهرهای این استان میتوان به شهرهای قزوین، تاکستان، آبیک، بوئین زهرا، اقبالیه، محمدیه، الوند، اسفرورین، محمودآباد نمونه، خرمدشت، ضیا آباد، آوج، شال، دانسفهان، آبگرم، ارداق، معلم کلایه، رازمیان وکوهین اشاره کرد.
استان قزوین متشکل از سه منطقه متمایز و مشخص کوهستانی، کوهپایه ای و دشتی است و استان قزوین، منطقه ای با تنوع آب و هوای بسیار است که آب و هوای آن به سرد کوهستانی ،معتدل ،خشک تا نیمه خشک وآب و هوای مرطوب گرمسیری تقسیم میشود.
بر اساس اسناد و مدارک موجود قدمت و سابقه تاریخی منطقه قزوین به دوران حکومت مادها، در قرن نهم پیش از میلاد، می رسد. بنای اولیه شهر قزوین را به شاپور معروف به شاپورذوالاکتاف نسبت می دهند. شاپور شهر قزوین را برای جلوگیری از تهاجمات دیالمه بنا نهاد و در آن دﮊ و استحکامات به وجود آورد و سپاهیان خود را در آن استقرار داد. نوشته‌های باستانی یونان قزوین را با نام "راژیا" معرفی می‌کند و پس از آن در نوشته‌های اروپایی این شهر با نام شهر باستانی "آرساس" و یا "آرساسیا" شناخته می شده‌است.
و ساسانیان نام این شهر را کشوین یعنی سرزمینی که نباید از آن غافل شد نهاده بودند. در برخی متون نام این شهر قسوین یعنی شهری که مردمی پر صلابت و استوار دارد ذکر شده‌است. به هر روی مورخان و باستان شناسان عصر حاضر قزوین را عربی شده کاسپین می دانند. و بر این باورند که قوم کاسپی‌ها که در سواحل دریای خزر می‌زیستند به مرور کوچ کردند و شهر قزوین را بنا نهادند.
بدلیل استقرار اقوام و نژادهای مختلف در استان قزوین میتوان در این منطقه شاهد تنوع فرهنگی گسترده‌ای بود.
استان قزوین دارای جاذبه های تاریخی و گردشگری بسیاری میباشد که از آن جمله میتوان به عمارت کلاه فرنگی و سر در عالی قاپو، عمارت باغ سپهدار، گراند هتل، ایوان سنگی نیاق، قلعه الموت ،صخره های اندج و چشمه های آبگرم خرقان اشاره نمود.
یکی از مشهورترین جاذهای تاریخی ایران قلعه الموت میباشد، این قلعه در شمال غربی استان قزوین و در نزدیکی روستای گازر خان قرار دارد. شهرت این قلعه به خاطر حسن صباح مروج مذهب اسماعلیه در دوره سلجوقی است. در مورد سال ساخت این قلعه میان مورخان اختلاف نظر است اما باید آن را متعلق به اوایل دوره اسلامی دانست. این قلعه در سال ۶۵۴ هجری قمری به تصرف هولا کو خان مغول درآمد. با تصرف این قلعه و به آتش کشیده شدن کتابخانه نفیس آن این قلعه از رونق افتاد و به زندان و تبعید گاه تبدیل شد.
مشاهیری همچون علامه علی‌اکبر دهخدا،عارف قزوینی،عبید زاکانی،حمدالله مستوفی،میرعماد حسنی قزوینی،نسیم شمال،محمد قزوینی ،عمادالکتاب و شهید عباس بابایی از بزرگان استان قزوین بشمار می روند.
در استان قزوین مصنوعات دستی همچون جاجیم بافی، مسگری، گره چینی، آینه کاری و سرمه دوزی رونق دارند. استان قزوین به دلیل نزدیکی به پایتخت ایران و دارا بودن واحدهای تولیدی و صنعتی یکی از مهمترین استانهای صنعتی و اقتصادی ایران میباشد. نیروگاه ۲۰۰۰ مگاواتی شهید رجایی و شهر صنعتی البرز از آن جمله میباشند.
