۱۳۹۲ اسفند ۲۳, جمعه

استان خوزستان

شهر اهواز مرکز این استان است. استان خوزستان در جنوب غربی ایران در کرانه خلیج فارس و اروندرود قرار دارد. خوزستان از شمال به استان لرستان، از شمال شرقی و شرق به‌استان چهارمحال و بختیاری، از شمال غربی به‌استان ایلام، از شرق و جنوب شرقی به استان کهگیلویه و بویراحمد، از جنوب به استان بوشهر وخلیج فارس، و از غرب به کشور عراق محدود می‌شود.
از شهرهای مهم استان خوزستان میتوان به آبادان، اندیمشک، ایذه، بهبهان، خرمشهر، دزفول، رامهرمز، شهر شوش و
مسجد سلیمان اشاره کرد.
بخش بزرگی از استان خوزستان جلگه‌است، و شهر اهواز نیز در بخش جلگه‌ای جای دارد، ولی کمبود شدید پوشش گیاهی سبب گرمی و خشکی اهواز شده و آن را در رده گرمترین مناطق ایران جای داده‌است.
کارون که پرآب‌ترین و بزرگ‌ترین رودخانه ایران است ازکوههای بختیاری سرچشمه گرفته واز میان اهواز عبور می‌کند. این رود با طول ۹۵۰ کیلومتر طولانی‌ترین رودی‌ست که تنها در داخل ایران قرار دارد و همچنین تنها رود ایران است که بخشی از آن قابل کشتیرانی است. همچنین آب آشامیدنی کلان‌شهر اهواز از رودخانه کارون تامین می‌شود.
استان خوزستان یکی از کهن‌‌ترین سرزمین‌های تمدن بشری است. این تمدن در شش هزار سال پیش در شوش پدید آمد، هزار سال بعد دولت مقتدر عیلام در شوش پایه‌گذاری شد و سه هزار  سال پیش از میلاد، دولت عیلام توسط آشوریان منقرض گردید.
خوزستان، سرزمین مردمان خوزی یا حوزی است. این استان با عیلامیان باستان و شوش کم و بیش مرتبط است. نام اهواز، شوش و هویزه منعکس کننده ساکنین این منطقه در زمان عیلامیان بوده‌است.
شوش یکی از کهن‌ترین مراکز تمدنی جهان است در نتیجه کاوش‌های باستان‌شناسی آثار و بقایایی در آن یافت شده است که قدمت آن را به دوران ماقبل تاریخ مرتبط می‌سازد. عیلامی‌ها اولین قومی هستند که شوش را رونق بخشیدند. در دوران تسلط این قوم، شوش آنچنان اعتباری یافت که به پایتختی برگزیده شد.
شوش پس از تسلط هخامنشیان نیز عظمت خود را حفظ کرد و داریوش هخامنشی آن را به عنوان پایتخت زمستانی برگزید و تا اوایل تسلط مسلمانان عرب همچنان رونق داشت. در زمان ساسانیان، شوش پایتخت زمستانی بود.
خوزستان در دوران باستان، به‌ویژه، در دوره هخامنشی به دو ناحیه تقسیم می‌شد: بخش‌های شمال و شمال شرقی که انشان نام داشت و سرزمینهای باصفا و کوهستانها و جنگلهای فراوانی را شامل بود، و ناحیه جنوبی که دارای آب و هوای گرم و مرطوب و دشتهای حاصلخیز و جلگه‌ای جنوبی که دارای آب و هوای گرم و مرطوب و دشتهای حاصلخیز و جلگه‌ای سرسبز و پرآب بوده که به قاره‌ای کوچک و مستعد می‌مانست. بخش‌های جنوبی که عیلام نام داشته یادآور تمدنهای دیرینه خوزستان است و بشدت تحت تأثیر فرهنگ میان‌رودان بوده و جغرافیای وسیعی را شامل می‌شده که حد فاصل لرستان و خوزستان و سواحل خلیج فارس امروزی است.
وجود مراکز علمی و فرهنگی همچون دانشگاه جندی شاپور در این استان دال بر اهمیت و رونق این منطقه‌است که‌استادان بزرگ دانش پزشکی را از یونان، مصر، هند و روم گرد هم آورده بوده‌است. این دانشگاه را ساسانیان بنیان گذاردند.
نفت و گاز مهمترین منابع طبیعی کشور؛ برای اولین بار در این استان و در شهر مسجد سلیمان، قریب به هشتاد سال پیش کشف و استخراج شد. از آن موقع تا کنون حوزه های نفتی فراوانی در این استان کشف و مورد بهره برداری قرار گرفته که ازمهمترین آنها حوزه های نفتی اهواز می باشد.
مسجد سلیمان از شهرهای مهم نفتی استان خوزستان بشمار می‌رود طبق کاوش‌های باستان‌شناسی، آثار کهن مربوط به زندگی غارنشینی و دوران ماقبل تاریخ در این سرزمین کشف شده است.
از آثار باستانی استان خوزستان میتوان به چغازنبیل ثبت شده در فهرست آثار میراث جهانی یونسکو، کاخ آپادانا، سازه‌های آبی شوشتر (مجموعه آبشارها، آسیابها، پلها و سدهای باستانی) ثبت شده در فهرست آثار میراث جهانی یونسکو، آرامگاه دانیال نبی، قلعهٔ باستانی شوش و الیماییس اشاره نمود.

 

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر